مشاهده خون در مدفوع از علائم رایج بسیاری از بیماری ها است، که نیاز به بررسی دقیق تر دارد. البته به جز در مواردی نادر، خون در مدفوع خطرناک نبوده و قابل درمان است. پس با مشاهده آن دستپاچه نشده و برای درمان اقدام نمایید. با ما همراه شوید تا شما را با انواع، عوارض و علت خون در مدفوع آشنا نماییم :
انواع خونریزی مقعد
انواع خونریزی از مقعد به این شرح است :
- ملنا (مدفوع سیاه رنگ) : این نوع خونریزی موجب می شود، مدفوع رنگی سیاه و قیری به خود گرفته و بد بو شود. این نوع خونریزی نشان دهنده ی آن است که دستگاه گوارش فوقانی دچار مشکل شده و خونریزی می کند، یعنی ممکن است معده (حداقل 100 سی سی خون نیاز است.) و یا روده کوچک دچار خونریزی شود. برای تولید ملنا 14 ساعت زمان نیاز است.
- هماتوشزی : این نوع خونریزی ناشی از مشکلات دستگاه گوارشی تحتانی یعنی روده ها ایجاد می شود. رنگ خون هماتوشزی معمولاً روشن و سرخ رنگ است.
- مخفی : این نوع خونریزی با چشم قابل مشاهده نبوده و نیاز به بررسی های آزمایشگاهی دارد.
عوارض خونریزی از مقعد
مهمترین عارضه ای که ممکن است به جز عوارض علت اصلی خونریزی از مقعد پدید آید، کم خونی است که خود مشکلات دیگری را به همراه دارد. به خصوص اگر این خونریزی به مدت طولانی باشد و بیماری نسبت به درمان آن اقدامی انجام ندهد.
علت وجود خون در مدفوع
لخته خون در مدفوع بسته به میزان و نوع خونریزی، می تواند علل مختلفی را شامل شود که در ادامه به تشریح آنها می پردازیم :
بیماری بواسیر یا هموروئید
بواسیر یا هموروئید یکی از انواع شایع بیماری های مقعدی است که ناشی از التهاب و تورم و یا واریسی شدن عروق در ناحیه مقعد ایجاد می شود. بواسیر در اثر وارد آمدن فشار بیش از اندازه به مقعد ناشی از رابطه مقعدی، بارداری، ورزش های سنگین و … ایجاد می شود. این بیماری علائمی از جمله درد، سوزش، خارش و خونریزی (در مراحل پیشرفته تر) را به همراه دارد. خونریزی ناشی از بواسیر معمولاً از نوع هماتوشزی و یا مخفی است.
وجود خون در مدفوع از دلایل دیورتیکولیت
در صورتی که دیورتیکولهای جداره روده بزرگ یا کوچک (برجستگی های روده) دچار التهاب و عفونت شوند، این بیماری ایجاد می شود. دیورتیکولیت با علائمی از جمله درد، تب، تغییرات اجابت مزاج و خونریزی نمایان می شود.
خون در مدفوع از دلایل شقاق یا فیشر مقعد
یکی دیگر از دلایل شایع خون در مدفوع ایجاد شقاق یا فیشر مقعدی است. شقاق از بیماری های مقعدی است، که ناشی از ترک خوردن دیواره مقعد ایجاد می شود. این بیماری نیز در اثر وارد آمدن فشار بیش از اندازه به عضلات مقعد ایجاد می شود و علائمی از جمله درد، سوزش، خارش و خونریزی از مقعد را به همراه دارد. لخته خون در مدفوع ناشی از شقاق از نوع هماتوشزی است.
خون در مدفوع از علائم زخم پپتیک ( زخم معده)
زخم معده نوعی آسیب خوش خیم است، این زخم در 90% مواقع ناشی از هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می شود، و استرس آن را تشدید می کند.این زخم معده معمولاً بر روی پوشش معده ایجاد می شود و خونریزی از این زخم موجب مدفوع قیری یا سیاه رنگ می شود.
سرطان کولورکتال از دلایل خون در مدفوع
از دلایل کمتر شایع خون در مدفوع، سرطان کولورکتال یا سرطان روده است.این بیماری در ابتدا بدون علائم است اما با پیشرفت بیماری علائمی از جمله اسهال یا یبوست، خون در مدفوع، خستگی و … ایجاد می شوند.
IBD یا بیماری روده‌ای التهابی
بیماری التهابی روده (IBD) به معنی التهاب بخشی از روده است، این بیماری دارای دو نوع کرون و کولیت است. این بیماری موجب اسهال، درد، خستگی، کاهش وزن و خونریزی می شود. خونریزی ناشی از IBD معمولاً از نوع هماتوشزی است. این بیماری غیر قابل درمان بوده و تنها با دارو کنترل می شود.
فیستول مقعد
نوعی دیگر از بیماری های مقعدی است که به معنی اتصال دو ارگان از بدن به یکدیگر است، فیستول مقعد، دیواره روده را به پوست اطراف مقعد متصل می کند. فیستول درد بسیاری را به همراه دارد و موجب عفونت می شود و معمولاً موجب خونریزی حین اجابت مزاج می شود.
خون تازه در مدفوع
مشاهده خون قرمز و خون تازه در مدفوع معمولاً ناشی از خونریزی از قسمت انتهایی دستگاه گوارش است، و علت آن نیز اغلب بیماری های مقعدی نظیر بواسیر، شقاق، فیستول و … می باشد. البته مشاهده خون تازه می تواند از علل دیگری نیز نشات گیرد، و نیاز به بررسی های دقیق پزشکی دارد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
مراجعه به پزشک در صورت مشاهده هر نوع خونریزی الزامی است، زیرا که علت خون در مدفوع هر چه که باشد، نیاز به درمان فوری پزشکی دارد، زیرا در غیر این صورت بیمار دچار عوارض خونریزی، یعنی کم خونی می شود. همچنین در صورتی که همراه با دیدن خون در مدفوع علائمی دیگری از جمله سرگیجه، تاری دید،گیجی، غش، حال تهوع و پوست سرد دارید، لازم است، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
وجود خون در مدفوع نوزادان و کودکان
خون در مدفوع کودکان یا نوزادان می تواند ناشی از علل مختلف ایجاد شود، شایع ترین علت مشاهده خون در مدفوع نوزادان یا کودکان ایجاد زخم در دیواره مقعد یا همان شقاق است. از دیگر علل بروز این مشکل می توانیم به آلرژی نوزاد به شیر گاو، نوشیدن بیش از اندازه شیر، عفونت، پاسخ آلرژیک، زخم در سینه مادر، یبوست، خراش مقعدی و کولیت اشاره کنیم. در صورتی که با این مشکل مواجه شدید، برای تشخیص علت و درمان با پزشک مشورت نمایید.